ചോദ്യം: നിരന്തരയുദ്ധത്തിന്റേതെന്നു പറയാവുന്ന ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലൂടെയാണ് താങ്കളുടെ ജീവിതം കടന്നുപോന്നത്. ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിനെക്കുറിച്ച് നല്ലതെന്തെങ്കിലും പറയാനുണ്ടോ?
ഒക്റ്റേവിയോ പാസ്: ഞാൻ ജീവനോടെ ശേഷിക്കുന്നുണ്ട്, അതുതന്നെ പോരേ? ചരിത്രം, അറിയാമല്ലോ, അതൊരു കാര്യമാണ്, നമ്മുടെ ജീവിതങ്ങൾ മറ്റു ചിലതും. നമ്മുടെ നൂറ്റാണ്ട് ഭീകരമായിരുന്നു- ലോകചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും ദാരുണമായ കാലഘട്ടങ്ങളിൽ ഒന്ന്- എന്നാൽ നമ്മുടെ ജീവിതങ്ങൾ ഏറെക്കുറെ മാറ്റമില്ലാതെ നടന്നുപോന്നു. സ്വകാര്യജീവിതങ്ങൾ ചരിത്രപരമല്ല. ഫ്രഞ്ച് വിപ്ലവത്തിന്റെയോ അമേരിക്കൻ വിപ്ലവത്തിന്റെയോ കാലത്ത്, അല്ലെങ്കിൽ പേഴ്സ്യയും ഗ്രീസും തമ്മിലുള്ള യുദ്ധങ്ങളുടെ കാലത്ത്- ലോകത്തെയാകെ ബാധിക്കുന്ന വലിയ സംഭവങ്ങളുടെ കാലത്ത്- ചരിത്രം നിരന്തരപരിവർത്തനത്തിനു വിധേയമാകും. എന്നാൽ അപ്പോഴും ആളുകൾ ജീവിക്കും, വേല ചെയ്യും, പ്രണയത്തിലാവും, മരിക്കും, രോഗികളാവും, സൗഹൃദങ്ങൾ സ്ഥാപിക്കും, ബോധത്തിന്റെയോ ശോകത്തിന്റെയോ നിമിഷങ്ങൾ അനുഭവിക്കും; അവയ്ക്ക് ചരിത്രത്തോട് ഒരു ബന്ധവുമില്ല. ഉണ്ടെങ്കിൽത്തന്നെ അതഗണ്യവുമായിരിക്കും.
ചോദ്യം: നാമപ്പോൾ ഒരേ സമയം ചരിത്രത്തിലാണ്, അതിനു പുറത്തുമാണ്?
പാസ്: അതെ, ചരിത്രം നമ്മുടെ ജീവിതങ്ങൾ അരങ്ങേറുന്ന പശ്ചാത്തലമോ ഭൂപ്രദേശമോ ആണ്. പക്ഷേ ശരിക്കുള്ള നാടകം, ശരിക്കുള്ള കോമഡിയും, നമുക്കുള്ളിലാണ്; അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരാളുടെ കാര്യത്തിലായാലും വരാനുള്ള ഒരു നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരാളുടെ കാര്യത്തിലായാലും ഇതു ശരിതന്നെ. ജീവിതം ചരിത്രപരമല്ല; അതിനെക്കാളേറെ പ്രകൃതി പോലൊന്നാണത്.
(1991ലെ പാരീസ് റിവ്യൂ അഭിമുഖത്തിൽ നിന്ന്)
അഭിപ്രായങ്ങളൊന്നുമില്ല:
ഒരു അഭിപ്രായം പോസ്റ്റ് ചെയ്യൂ